Algemeen

Hoe ver staat het project?
De omgevingsvergunning wordt in december 2024 aangevraagd. De werken zullen ten vroegste starten in 2026. Vanaf de lente 2025 starten wel al voorbereidende nutswerken. Lees meer op de pagina ‘Projectverloop’.  

Ontwerp

Waarom is er gekozen voor een oplossing met een brug en een gedeeltelijk ingegraven A12?

Het Hollands Complex kwam als beste alternatief uit de voorbereidende studies omwille van de beperkte ruimte die wordt ingenomen en de beperkte visuele impact. Door het deels ingraven van de A12 is er minder geluidsoverlast en wordt het zicht op het landschap voor omwonenden minder verstoord. Deze oplossing garandeert bovendien een vlotte doorstroming van het verkeer op de A12.

In de aanloop naar deze keuze werden heel wat alternatieven onderzocht, zoals een “zwevende rotonde” en een “trompetaansluiting”. Die alternatieven namen ofwel te veel ruimte in of beperkten de verkeersdoorstroming op de A12. 

Waarom wordt de A12 ingegraven en niet ondertunneld?

De keuze om de A12 in te graven en niet te ondertunnelen is ingegeven door verschillende redenen:

1. Bij een ondertunneling moet er dieper gegraven worden. Daardoor wordt de kleilaag in de ondergrond dunner en vormt die geen tegengewicht meer tegen het “gespannen grondwater” dat onder de kleilaag zit. Bovendien is er voor een ondertunneling meer infrastructuur nodig in de grond, wat dan weer een negatieve invloed zou hebben op de waterhuishouding.
2. Als we een tunnel zouden graven, zou de uitstoot van de uitlaatgassen zich te veel concentreren aan de tunnelmonden. 
3. Het gaat om een relatief korte afstand, waarbij de meerwaarde van een ondertunneling niet opweegt tegenover de nadelen. Daarom verkiezen we gescheiden bruggen voor het gemotoriseerde verkeer en de zachte weggebruikers, nieuwe fietspaden en esthetisch mooi afgewerkte bruggen.

Waarom is de geplande fietsbrug over de A12 niet recht op de Kerkhofstraat georiënteerd?

Om de hoogte van de brug te overwinnen, moet het hellingspercentage van de helling niet te sterk zijn. De fietser moet de helling op kunnen fietsen. Als er een comfortabel hellingspercentage gehanteerd wordt, is de aanloop naar de brug ook langer. Daarom heeft de geplande fiets- en voetgangersbrug bochten in het ontwerp. Zo kan de fietser comfortabel gebruikmaken van de brug, zonder al te steile hellingen.

Indien de fiets- en voetgangersbrug recht op de Kerkhofstraat georiënteerd zou zijn, zou het hellingspercentage te sterk zijn. Hierdoor kan niet iedereen zich al fietsend over de brug verplaatsen. Sommige gebruikers van de brug zouden de brug dan al wandelend moeten oversteken. Dat is niet de bedoeling.

Anderzijds is een te sterk hellingspercentage ook onveilig om de brug af te dalen. Fietsers hebben zo een hoge snelheid als ze de brug af fietsen. De hoge snelheid bij het afdalen is gevaarlijk voor de fietser en andere weggebruikers.

De ventweg langs de A12, Autostrade, sluit in het ontwerp via een T-kruispunt aan op de Kerkhofstraat. Waarom werd er niet gekozen voor een rotonde, dat verzekert de vlotte doorstroom van het verkeer toch?

De ontwerpers kozen voor een T-kruispunt met verkeerslichten, omdat de simulaties aantonen dat het verkeer dan vlotter kan rijden. 

De Kerkhofstraat is momenteel een voorrangsweg. Als er op dit knooppunt een rotonde zou liggen, zouden weggebruikers die van de Kerkhofstraat komen, voorrang moeten verlenen aan de weggebruikers op de rotonde. Dit zou een negatief effect hebben op de doorstroom van het verkeer.

Wordt de Patatestraat aangesloten op het toekomstige A12 complex? 

Wegen en Verkeer wilde in eerste instantie de Patatestraat niet op het complex laten aansluiten. Op aandringen van het gemeentebestuur van Meise werd beslist om toch een aansluiting van de Patatestraat op het complex te voorzien. Het belangrijkste voordeel daarvan is dat er in Westrode, meer bepaald in de zone rond de basisschool Klim, minder verkeer zal rijden. 

Wordt de riolering heraangelegd op de Londerzeelsesteenweg?

De riolering op de Londerzeelsesteenweg wordt deels heraangelegd, tot aan de toekomstige fietsoversteek op de weg.

Zal Wegen en Verkeer de lokale wegen rond het nieuwe knooppunt ook vernieuwen?

Het Agentschap Wegen en Verkeer beheert autosnelwegen zoals de A12 en gewestwegen zoals de Vilvoordsesteenweg in Wolvertem. Bepaalde verbindingen met lokale wegen zullen ook aangepast en opnieuw aangelegd worden. 

Het gaat dan bijvoorbeeld over de eerste honderd meter van een lokale weg die aansluit op een op- of afrit van de snelweg. Deze lokale wegen zijn in het beheer van de gemeenten.

Zullen de terreinen van de aanliggende bedrijven bereikbaar blijven?

Wij zorgen ervoor dat na de herinrichting de bedrijven in de omgeving van de projectzone zo vlot mogelijk bereikbaar blijven, zonder dat dit de verkeersveiligheid in het gedrang brengt. 

Aan de kant van Londerzeel ligt er al sinds 2019 een parallelweg die zal aansluiten op de Kerkhofstraat. Langs daar zal het verkeer voor de bedrijven Moens en Stone de A12 kunnen op- en afrijden. Voor het verkeer van en naar Sarens zullen we een nieuwe toegangsweg aanleggen - die zal aansluiten op de Kerkhofstraat.

Ten oosten van het knooppunt (kant Westrode), langs de Patatestraat, zijn er vandaag bedrijven gevestigd langs de Patatestraat. Voor hen komt er ook een verbinding met de A12.  

De eigenaars van de gronden ter hoogte van de site Meise-Westrode hadden enkele jaren geleden plannen om de bedrijvenzone te ontwikkelen.De plannen van Wegen en Verkeer voor Londerzeel-Zuid omvatten geen aanleg van toegangen voor dit bedrijventerrein, gezien dit project eerst een eigen vergunningsproces moet doorlopen. De herinrichting van Londerzeel-Zuid hypothekeert dit project niet. Met andere woorden, als er in de toekomst alsnog beslist wordt om het bedrijventerrein aan te leggen, kan dat nog altijd, mits enkele randvoorwaarden in het kader van het vergunningstraject voor deze site.

Mobiliteit

Komen er verkeerslichten aan de opritten naar de A12?

De aansluiting op de A12 ten oosten van de A12 (kant Westrode) zal met verkeerslichten geregeld worden. Aan de westelijke kant (kant Londerzeel) komen er geen verkeerslichten en zal het verkeer dus volgens de voorrangsregels de op- en afritten gebruiken. 

De keuze voor verkeerslichten en de voorrangsregeling komt er na studies en simulaties van het studiebureau.

Hoe kunnen fietsers en voetgangers de A12 oversteken in de toekomst?

Fietsers en voetgangers krijgen een aparte brug, zodat ze in alle veiligheid en comfort de A12 kunnen oversteken. De brug zal ook verbonden zijn met de toekomstige fietssnelweg F28 Boom-Brussel.

Bij het ontwerpen van de fiets- en voetgangersbrug staat het comfort van de fietser centraal. De brug wordt ongeveer 4,5 meter breed en krijgt een kokervorm (met hoge leuningen) voor een groter veiligheidsgevoel. De toegangshelling van de brug is zodanig ontworpen dat elke fietser er vlot kan op fietsen. De brug zal in de vorm van een haakje over de A12 gaan van de Londerzeelsesteenweg naar de Kerkhofstraat. 

Voetgangers krijgen via de Londerzeelsesteenweg toegang tot de brug via een trap.

Onderaan de brug aan de kant van Westrode kunnen fietsers op elkaar wachten bij het fietsverzamelpunt dat we daar zullen aanleggen.

Impact van de werken/minder hinder

Zal ik als omwonende hinder ondervinden van de werkzaamheden?

De werken zouden in de loop van 2025 moeten starten. Tot dan ondervindt u geen hinder van de geplande herinrichting.

Het Agentschap Wegen en Verkeer neemt tijdig contact op met de omwonenden die mogelijks hinder zullen ondervinden van de werken. Er worden nog verschillende communicatiemomenten en bijeenkomsten georganiseerd om de betrokkenen te informeren over de organisatie van de werken, eventuele omleidingen, minderhinder-maatregelen, … 

Kan ik op de A12 geraken tijdens de werken?

De herinrichting van de A12 verloopt in drie grote fasen. In een eerste fase wordt een tijdelijke snelweg naast de bestaande gelegd. Zodra die in gebruik genomen wordt, is het niet langer mogelijk de A12 op te rijden via het bestaande kruispunt. Dat zal wel nog kunnen via volgende op- en afritten:

• Tijdelijke oprit Vier Eiken
• Tijdelijke oprit Stone
• Afrit 3 – Meise
• Afrit Koning Leopoldlaan - Londerzeel

Op het einde van fase 2 wordt de westzijde van het op- en afrittencomplex in gebruik genomen. In de loop van fase 3 is het volledige op- en afrittencomplex beschikbaar.
 

Kan het verkeer tijdens de werken blijven rijden op de A12?

De A12 is een belangrijke verkeersader. Tijdens de werken blijft het mogelijk om over de A12 te rijden op 2x2 rijvakken. Het is echter mogelijk dat voor bijzondere werken de A12 kortstondig uitzonderlijk afgesloten moet worden.

Welke maatregelen worden genomen om de hinder te beperken tijdens de werken?

De werken zullen uiteraard een impact hebben op het lokale en doorgaande verkeer. In samenspraak met de betrokken gemeenten zal AWV voor de nodige minder-hindermaatregelen zorgen.

De aannemer moet tijdens de werken wel rekening houden met een aantal basisprincipes:

1. De A12 blijft in gebruik met min. 2x2 rijstroken.
2. Fietsers en voetgangers kunnen op een veilige manier de A12 oversteken. Ook langs de werfzone blijft het veilig.
3. De bedrijven Sarens en Geeroms blijven bereikbaar.
4. Het lokale verkeer bereikt Londerzeel en Westrode-Centrum via omleidingen en alternatieve routes.
5. Omwonenden hebben steeds toegang tot hun woning.
6. Buurtbewoners blijven geïnformeerd over de verkeerssituatie tijdens de werken.

Deze principes zijn tot stand gekomen tijdens de overlegmomenten met de gemeenten, hulpdiensten, buurtbewoners, bedrijven, enz. in 2019.

Is er kans op wateroverlast rond het complex tijdens de werken?

Wanneer Wegen en Verkeer start met de bouw van de ingegraven A12, wordt het grondwater in de bovenste grondlaag verlaagd door bemaling. Bemaling is het proces waarbij de grondwaterstand wordt verlaagd. Dit is nodig om de constructies en funderingen van het complex te realiseren. Bemaling wordt ook wel ‘droogzuiging’ genoemd.

Voor de droogzuiging aan het complex legt Wegen en Verkeer, parallel aan de ingesleufde constructie, sleuven aan. Het grondwater naast de ingesleufde constructie wordt zo opgepompt naar boven.

Verder wordt er een tijdelijk bufferbekken voorzien, net om wateroverlast te voorkomen.

Kan er een plaatsbeschrijving opgemaakt worden over de staat van de huizen aan de Londerzeelsesteenweg in Meise voor de start van de werken?

De aannemer maakt voor de start van de werkzaamheden een plaatsbeschrijving op in het bijzijn van de eigenaar. De eigenaar ontvangt ook dit verslag.

Naast deze plaatsbeschrijvingen zullen we de zetting van de grond tijdens de bemalingswerken opvolgen met een monitoringssysteem.
 

Kunnen de verkeerslichten aan brouwerij Duvel (kruising van de A12 met de Breendonkstraat) tijdens de werken aan het complex worden afgestemd op andere verkeerslichten op de A12?

De kans is zeer groot dat het aanpassen van de verkeerslichtenregelingen van bepaalde kruispunten in de omgeving, deel zal uitmaken van het minder-hinderplan.  Dit wordt nog verder met de gemeentebesturen en politiediensten besproken. 

Tijdens de werken zullen er meer mensen de fiets nemen om zich van de ene kant van de A12 te verplaatsen naar de andere. Zullen er maatregelen genomen worden om dat veilig te laten gebeuren?

De aannemer voorziet een tijdelijke fietsbrug om de A12 veilig te kruisen tijdens de werkzaamheden. Daarnaast bekijkt Wegen en Verkeer samen met de gemeentebesturen van Londerzeel en Meise of fietspaden op bepaalde locaties heraangelegd kunnen worden om zo het fietsverkeer veiliger te laten gebeuren. 

Kan de weginfrastructuur van de lokale omleidingswegen niet aangepast worden voor de werken zodat het verkeer veiliger verloopt?

Deze lokale wegen zijn in het beheer van de gemeenten. Het Agentschap Wegen en Verkeer is enkel verantwoordelijk voor autosnelwegen zoals de A12 en gewestwegen. 

Wegen en Verkeer geeft de opmerkingen en suggesties in verband met de lokale wegen door aan de gemeentebesturen. Bepaalde suggesties over lokale wegen die duidelijk ook betrekking hebben op het project Londerzeel-Zuid, bespreekt Wegen en Verkeer met het gemeentebestuur in kwestie. Een voorbeeld daarvan zijn de voorstellen voor omleidingen via lokale wegen tijdens de werken aan de A12.

De toegang tot de A12 is tijdens de werken afgesloten ter hoogte van de Kerkhofstraat en de Londerzeelsesteenweg. Kan de oprit aan Neromhof richting Antwerpen niet opengesteld worden om het verkeer vlotter te doen verlopen?

Wegen en Verkeer overlegt samen met de lokale politiezone KLM en de gemeente Meise of het openstellen van de oprit aan Neromhof richting Antwerpen haalbaar is. Daarnaast kijken we ook of het wel veilig is voor de gebruikers van de A12 om deze afrit open te stellen. Als de afrit wordt opengesteld, is dit een tijdelijke oplossing. 

Zodra er wordt beslist om deze afrit open te stellen, leest u daar meer over op deze website.

Als er werken zijn aan het complex, kan er dan niet worden meegedeeld via het Verkeerscentrum om de omgeving Londerzeel aan de A12 te vermijden en, in plaats daarvan, gebruik te maken van de E19?

Het Agentschap Wegen en Verkeer kan via tekstkarren naast de weg en dynamische borden over de snelweg weggebruikers aanraden om zich te verplaatsen via de E19 in plaats van de A12.

Toch kan het Verkeerscentrum weggebruikers aanraden om zich via de A12 te verplaatsen - ook terwijl de werken van Londerzeel-Zuid aan de gang zijn. Dit kan gebeuren wanneer er een omleiding van toepassing is, wanneer er een ongeval is gebeurd op de E19 of wanneer het om andere redenen ook druk is op de E19.

Hoe moeten de hulpdiensten zich verplaatsen als de Kerkhofstraat en Londerzeelsesteenweg afgesloten zijn van de A12?

De routes voor de hulpdiensten worden momenteel besproken met de bevoegde instanties.

Als er werken zijn aan het complex, worden de bussen dan omgeleid?

De omleidingen voor auto-, bus- en vrachtverkeer worden besproken tussen de betrokken gemeenten, De Lijn en Wegen en Verkeer. 

Er zal een omleiding zijn voor de lijn 460, in de richting van Boom en Brussel. Zodra er concrete informatie beschikbaar is over deze omleiding, leest u dat op deze website en op de website van De Lijn.

Kan de brug over de A12 niet eerst afgewerkt worden, voordat de op- en afritten aan de brug worden opengesteld? Zo kan lokaal verkeer zich al verplaatsen tussen Londerzeel en Meise.

De brug over de A12 zal zo snel als mogelijk opengesteld worden..

Fietssnelweg

Waar komt de fietssnelweg en hoe wordt die ingericht?

Parallel aan de A12, langs de kant van Westrode, komt op termijn de fietssnelweg F28 Boom-Brussel . De fiets- en voetgangersbrug over de A12 krijgt een aansluiting op deze fietssnelweg. 

• De fietssnelweg gaat onder de verhoogde Londerzeelsesteenweg door in een half verdiepte fietstunnel. 
• Fietsers rijden afgescheiden van het autoverkeer.
• Fietssnelweg is 4 meter breed.
• Minstens 2 meter afstand van de rijweg waarin bomen en verlichtingspalen worden geplaatst.
• Minstens 1 meter afstand met de bestaande geluidsschermen langs de A12.

De fietssnelweg zal aansluiting vinden op de fietsroutes naar Antwerpen en Boom. De zuidelijke kant van het traject vormt de groene fietsverbinding tussen Meise, de Koninklijke Plantentuin en de Koninklijke serres van Laken.  

Wanneer komt de volledige fietssnelweg er?

De studie voor het ontwerp van het traject Londerzeel-Wolvertem is ondertussen gestart, maar momenteel weten we niet wanneer dit project wordt uitgevoerd. Tijdens de werken aan het complex Londerzeel-Zuid leggen we wel al een deel van de fietssnelweg aan. Als er meer nieuws is over de fietssnelweg F28, zullen we dat op deze pagina melden. Ga naar fietssnelwegen.be voor een overzicht van alle Vlaamse fietssnelwegen.

Mens en milieu

Wat is de impact op het leefmilieu, de waterhuishouding en geluidshinder?

Voor het ontwerp afgewerkt werd, gebeurde er een uitvoerige milieueffectenstudie. De bedoeling van zo'n 'project-MER' is om de effecten van de herinrichting op het omgevingsgeluid, het landschap en het ecologische evenwicht van de omgeving in kaart te brengen. Uit het milieueffectrapport kwamen ook de maatregelen voort die de effecten van het project op de omgeving zullen 'milderen' en compenseren: 

• Door de keuze voor een Hollands Complex liggen de op- en afritten parallel aan de A12. Daardoor is de inname van de ruimte beperkt - in vergelijking met alternatieven waarbij er meer ruimte zou ingenomen worden. 
• Bijkomende maatregelen voor nog meer geluidsbuffering:
  • We nemen maatregelen aan de bron: voor de A12 wordt een toplaag in asfalt voorzien, wat stiller is dan de huidige betonverharding.
  • Voor de dichtstbijzijnde woningen (<250m van de A12) komt er extra zichtbuffering.  
• We verbeteren de waterhuishouding in de omgeving van het knooppunt. Momenteel wordt het water van de A12 zonder buffering grotendeels afgevoerd naar de waterloop. Bij hevige regenbuien zorgt dat voor wateroverlast in Westrode. In het nieuwe knooppunt wordt de waterbuffering langs de A12 aanzienlijk vergroot via onder- en bovengrondse bufferbekkens. Dit vermindert de druk op de riolering, waardoor het risico op wateroverlast verkleint. Bovendien zuivert het buffersysteem het water op een natuurlijke manier voordat het naar de waterloop stroomt.

>> op deze pagina vindt u video's waarin we bevattelijk uitleggen wat een milieueffectstudie precies is en aan welke voorwaarden zo'n studie moet voldoen 

Is er kans op wateroverlast rond het complex na de werken?

Wanneer het regent, zal de regen ook terechtkomen in de ingegraven A12. Deze constructies bevinden zich onder het maaiveldniveau. Het regenwater dat hier terechtkomt zal worden opgevangen in ondergrondse opvangbekkens. Het regenwater zal vervolgens via een pompinstallatie naar het bovengronds afwateringssysteem worden gebracht.

Regenwater dat terechtkomt op de bovengrondse infrastructuur van het complex wordt opgevangen in bufferbekkens. Er worden twee bufferbekkens aangelegd. Aan de kant van Meise wordt het bufferbekken aangelegd tussen de afrit van Brussel en de ventweg met aansluiting op de Patatestraat. Aan de kant van Londerzeel wordt het bufferbekken aangelegd tussen de tunnel naast de Kerkhofstraat en de ventweg in noordelijke richting. Er komen ook open grachten om water op te vangen. Zo neemt de grond rond het op- en afrittencomplex beter water op.

De ondergrondse bekkens en de bufferbekkens sluiten vervolgens aan op de Westrodebeek via een vertraagde afvoer. Dat wil zeggen dat het water niet allemaal tegelijkertijd in de Westrodebeek terecht komt. Doordat regenwater in de toekomst opgevangen wordt door de bekkens, zal de Westrodebeek in de toekomst minder zwaar belast worden. Zo neemt het risico op wateroverlast af.

Wegen en Verkeer wil eerlijk zijn. Hoewel we het risico op wateroverlast aanzienlijk verkleinen door de aanleg van bufferbekkens en door middel van vertraagde afvoer, blijft er een - weliswaar kleiner dan in de huidige toestand - risico op wateroverlast, in het bijzonder in de zone rond de Westrodebeek. Het regenwater afkomstig van de bekkens die wij zullen aanleggen, is immers niet het enige water dat in de Westrodebeek terechtkomt. Het bufferen van het water van die andere locaties maakt geen deel uit van dit project. 

Waar komen er geluidsschermen rond het nieuwe knooppunt Londerzeel-Zuid? 

Uit het milieueffectrapport blijkt dat de ingraving het geluid al voldoende sterk doet dalen om aan de geluidsnormen te voldoen voor nieuwe projecten. Toch heeft Wegen en Verkeer beslist om bijkomend op te leggen dat er aan de bron ook maatregelen moeten genomen worden. Een eerste maatregel is een wegverharding in asfalt, wat stiller is dan beton.

Daarnaast wordt ook het snelheidsregime op de A12 verlaagd naar 100 km/u.

Tot slot zal er ook voor de onmiddellijke omwonenden aan de oostelijke kant van de projectzone een afscherming voorzien worden. De reden voor deze afscherming is meer om de A12 van het zicht te onttrekken van de naastgelegen woningen, dan voor het geluid. Die schermen zullen ook een - weliswaar beperkt - positief effect hebben op het geluidsniveau.

Als een woonkern zich meer dan 250 meter van de geluidsbron bevindt, heeft het geen zin om geluidsschermen te plaatsen. Op een afstand van meer dan 250 meter buigen de geluidsgolven zich over de geluidsschermen heen en leveren de schermen niet het gewenste resultaat. Lees hier meer over geluidsbuffering.

Er werd ook gevraagd of Wegen en Verkeer tijdelijke geluidsschermen kon plaatsen. Dat is niet gebruikelijk. Wegen en Verkeer heeft wel met de aannemer afgesproken dat er zichtschermen komen tussen de woningen en de werfzone. Door die afscherming zullen de bewoners niet de hele tijd zicht op een werf hebben, maar op het vlak van geluidsoverlast zal het effect van deze afscherming beperkt zijn.

Om de geluidshinder tijdens de werken te beperken, zullen we een snelheidsbeperking invoeren op de tijdelijke rijweg. Bij een lagere snelheid produceren wagens minder “rolgeluid”. Rolgeluid is het geluid van rijdende wielen op een wegdek en vormt de belangrijkste bron van geluid bij wegverkeer. Hoe trager auto’s rijden, hoe minder geluid ze produceren.