Overslaan en naar de inhoud gaan

Doelstellingen en MER-onderzoek

Doelstellingen en MER-onderzoek

Status

In Studie

Provincie

Plaats

Weg

E19
R6
N16
N1
N109

De verkeerskundige oplossing voor de knooppunten in Mechelen-Noord, Mechelen-Zuid alsook de E19 en de Uilmolenweg, zit momenteel in de ontwerpfase.

Ontknoping Mechelen - Oude & nieuwe toestand update 11/24

Overzicht van de bestaande toestand en de nieuwe toestand Ontknoping Mechelen.

Mechelen-Noord

De industrieterreinen Mechelen-Noord I en II trekken veel vrachtverkeer aan. Dat geeft tijdens de spitsuren vaak problemen. Zowel de Generaal de Wittelaan als de Antwerpsesteenweg hebben vaak met files van auto- en vrachtverkeer te kampen. Ook de veiligheid van fietsers en chauffeurs komt te vaak in het gedrang.

In het ontwerp vervangen we de ruimteverslindende lussen aan Mechelen-Noord door drie compacte direct toegankelijke afritten. We versmallen de middenberm op de E19 en leggen in elke rijrichting parallelwegen aan. Hiervoor moeten we geen open ruimte aansnijden. Het lokale verkeer rijdt via de nieuwe op- en afritten naar de parallelweg en zo naar de E19. Het doorgaande snelwegverkeer blijft centraal en rijdt ongehinderd door.

We kiezen drie keer voor een Hollands Complex, en niet voor een ruimteverslindend klaverblad. Bij een Hollands Complex lopen de op- en afritten parallel met de snelweg en takken ze aan op lichtengeregelde kruispunten. Deze oplossing is compact en overzichtelijk.

Harde Mobiliteit

Overzicht van het knooppunt Mechelen-Noord.

Ontknoping Mechelen - Hollands complex update 11/24

Overzicht van het Hollands complex Mechelen-Noord.

Mechelen-Zuid

Om het zuidelijk deel van Mechelen beter bereikbaar te maken vanuit de E19 wordt de rotonde aan Technopolis omgevormd tot een geoptimaliseerd kruispunt met intelligente lichtenregeling. Zo worden de lokale wegen ontlast van doorgaand verkeer. Via een tunnel kunnen fietsers en voetgangers veilig oversteken ter hoogte van de Technologielaan en de Bedrijvenlaan.

De Uilmolenweg

Vandaag krijgt de Uilmolenweg te maken met veel vracht- en sluipverkeer. Dat zorgt vaak voor overmatig en onveilig verkeer in de omliggende woongebieden. Daarom onderzochten we in 2024 verschillende scenario’s voor de inrichting van de Uilmolenweg. Op basis van feedback van burgers op de vorige cocreatiemomenten en gesprekken met professionele stakeholders kozen we voor dit ontwerp. Deze inrichting biedt de meest veilige en leefbare situatie voor verkeer en omwonenden.

  • De Uilmolenweg blijft behouden, maar wordt onderbroken voor autoverkeer aan het Vrijbroekpark. Tussen de Stuivenbergbaan en de Hombeeksesteenweg blijft de weg toegankelijk voor fietsers en voetgangers, maar niet meer voor autoverkeer. Hierdoor zal er minder doorgaand verkeer en vrachtverkeer door de woonkern van Battel rijden. 
  • Battel blijft wél nog verbonden met de wijk Stuivenberg voor autoverkeer op de Uilmolenweg. 
  • Over de hele lengte behoudt de Uilmolenweg een fietspad dat we volledig scheiden van de rijweg en verbreden
  • We verlichten de verkeersdruk op de omliggende wegen en woonkernen door de E19 tussen Mechelen-Noord en Mechelen-Zuid te voorzien van een vierde rijstrook. Bovendien doen we dat zonder het verkeer op de E19 te verstoren.
Ontknoping Mechelen - Uilmolenweg

Overzicht van de toekomstige toestand aan de Uilmolenweg.

Routes

Na de werken komen er uiteraard ook nieuwe routes voor omwonenden rond het knooppunt Mechelen-Noord. We tekenden een aantal veelgebruikte routes uit op kaart. Zo kan u telkens de huidige met de toekomstige situatie vergelijken. Bij ieder plan kan u zien of u al dan niet kilometers uitspaart met uw nieuwe route.

Routeplannen

De Ontknoping van Mechelen biedt kansen om extra ruimte en verbindingen te voorzien voor voetgangers en fietsers. De E19 vormt voor hen nu een barrière, maar het nieuwe ontwerp heft deze zo veel mogelijk op. Bestaande en nieuwe infrastructuur worden beter verbonden en het nieuwe netwerk sluit beter aan op alle belangrijke fiets- en wandelassen.

Welke troeven heeft het ontwerp?

  • Veiliger fietsen en wandelen. De fietsassen langsheen de E19 worden met elkaar verbonden.
  • Een fietsas langs de Uilmolenweg wordt doorgetrokken en verbindt Mechelen-Noord en Mechelen-Zuid.
  • De industrieterreinen van Mechelen-Noord worden beter bereikbaar met de fiets.
Ontknoping Mechelen - Fietsnetwerk update 11/24

Overzicht van de nieuwe fietsverbindingen.

Klik op onderstaande knop voor een overzicht van de nieuwe fietsverbindingen.

Fietsnetwerk op kaart

Slim landschappen compenseren

We compenseren de natuur die we weghalen voor de aanleg van nieuwe infrastructuur. We zien dit niet als een loutere verplichting, maar als een kans om natuur te verbinden. Waardevolle graslanden in de omgeving willen we versterken en verbinden met nieuwe graslanden die ontstaan door het verwijderen van infrastructuur. Voor de natuur betekent dat een grote verbetering, maar ook voor wandelaars en fietsers wordt het aangenamer vertoeven.

Water en natuur verbinden

De E19 vormt een barrière in het landschap, zowel voor de mens als voor natuur en dieren. We willen met de Ontknoping van Mechelen zo veel mogelijk natuur en water terug met elkaar verbinden. Door verbindingen te herstellen, maken we robuuste ecologische systemen. Natuurlijke valleien voorkomen droogte, overstromingen, en zorgen voor verkoeling tijdens hittegolven. De open ruimte wordt zo klimaatbestendiger.

Klik op onderstaande knop voor een overzicht van de nieuwe ecopassages.

Ecopassages op kaart

Doordacht plan voor water

In het gebied rondom Mechelen komen meerdere rivieren en valleien samen. Een groot deel van het projectgebied heeft soms te kampen met overstromingen. De beschikbare ruimte is er beperkt. Een ondoordacht waterbeheer vergroot het risico op wateroverlast en droogte. Het is daarom belangrijk om slimme oplossingen te vinden om het water beter op te vangen en te beheren.

Positieve impact op milieu en leefomgeving

We proberen de verharding te beperken tot het strikt noodzakelijke. We leggen lokaal door brede grachten en wateropvanggebieden aan. Zo zorgen we ervoor dat we water beter opvangen en in de bodem laten infiltreren.

Door langs grachten en opvanggebieden natuurzones te creëren, dragen we bij aan een betere ecologische structuur en betere wateropvang. Dankzij deze aanpassingen verbetert niet alleen de waterhuishouding. Op die manier verbeteren we zowel de leefomgeving als de biodiversiteit in het gebied.

Ontknoping Mechelen - Waterbeheer

Op deze afbeelding kan u zien hoe we rekening houden met wateropvang en -infiltratie.

Op de brede middenberm van de E19 werd eind jaren ‘90 het Witte Kinderbos aangeplant. Het initiatief kwam van de Witte Beweging in de nasleep van de zaak Dutroux. Het bos is een levend monument voor de slachtoffers en voor alle verongelukte, verdwenen en gedode kinderen van België.

In 2007 werd reeds een deel van het bos gerooid voor de aanleg van een spoorlijn tussen Mechelen en Vilvoorde. Momenteel staat er wel nog een groot stuk bos op de middenberm tussen Kontich en Zemst. Deze groenstrook is helaas niet toegankelijk en heeft slechts een beperkte ecologische waarde.

Binnen het project leggen we een nieuw en ecologisch waardevoller Witte Kinderbos aan met dezelfde symboolfunctie, en meteen dan ook bereikbaar voor de Mechelse wijken. We volgen hierbij de regels van Vlaanderen over boscompensatie. Elke hectare gekapt bos wordt vervangen door twee hectare nieuw bos.

Welke stappen zetten we?

  • We bevraagden verschillende partijen die actief zijn in bosbeheer. We inventariseerden alle interessante bosuitbreidingsgebieden in de omgeving.
  • We analyseren de ecologische troeven, bereikbaarheid en eigendomsstructuur van de verschillende zones.
  • Op korte termijn willen we één of meerdere zones aanduiden waar we kunnen herbebossen.
  • Daarna zetten we met alle betrokken partijen en met de grondleggers van het Witte Kinderbos een samenwerkingstraject op. We willen niet alleen een toegankelijke herdenkingsplek in het nieuwe bos, maar ook een zichtbaar monument langs de E19.
  • We willen zo snel mogelijk helder krijgen waar het nieuwe bos zal komen. Vervolgens kunnen we de nieuwe plek al voorbereiden op de komst van het bos. Bomen aanplanten kan wettelijk zodra we het huidige bos mogen kappen.

Voor De Ontknoping van Mechelen wordt een milieueffectrapport (MER) opgemaakt. Dat rapport beoordeelt de mogelijke gevolgen van de aanleg van de nieuwe infrastructuur op mens en milieu.

In het MER wordt het project uitvoerig beschreven. We meten de verschillende milieueffecten van het project, maar ook welke milieueffecten we verwachten tijdens de aanleg van de infrastructuur als wanneer de infrastructuur in gebruik is. De nadruk ligt telkens op wat een negatieve en ernstige impact op het milieu kan hebben. Daarnaast kijken we naar welke milderende maatregelen er mogelijk zijn om deze impact te voorkomen of te beperken.

We kiezen voor een geïntegreerde aanpak bij de uitwerking van het MER. Dat wil zeggen dat de tussentijdse resultaten van het MER-onderzoek steeds worden teruggekoppeld aan het ontwerpteam, nog voor de omgevingsvergunning wordt aangevraagd. Dankzij deze aanpak komen knelpunten vroeger in beeld en kan het ontwerpteam hier slimme, geïntegreerde oplossingen voor bedenken.

Meer weten over de MER?

In de lente van 2023 organiseerden we een online expertensessie over het milieueffectrapport. Klik hier om de webinar te bekijken!

We spenderen veel aandacht aan milieueffecten die te maken hebben met geluid en beleving. Zo zal het MER onderzoeken hoe de beleving van de natuur en het landschap de omgeving beïnvloedt. We kijken niet alleen naar hoe valleien, bossen en andere gebieden ruimtelijk geordend zijn, maar ook naar hoe visuele elementen zoals spoor- en snelwegen al dan niet storend zijn.

In een MER wordt ook berekend hoeveel geluid het project veroorzaakt en hoe dit geluid zich zal voortplanten. Wijzen de berekeningen uit dat de normen overschreden worden? Dan legt het MER milderende maatregelen op zoals geluidsschermen of een stille wegbedekking. We ontwerpen de nieuwe infrastructuur op een manier dat de geluidsoverlast zo veel mogelijk beperkt wordt.

Meer weten over hoe geluidsoverlast onderzocht wordt?

In de lente van 2023 organiseerden we een online expertensessie over geluid. Klik hier om de webinar te bekijken!

In het MER bestuderen we onderstaande effecten. We kunnen ze onderverdelen in twee groepen die te maken hebben met leefbaarheid voor de mensen en ruimtelijke effecten op landschap, milieu en water.

MER

Overzicht van de bestudeerde effecten in het MER.