Standaard oversteekplaatsen voor voetgangers
Oversteekplaatsen voor voetgangers worden standaard afgebakend door witte banden, evenwijdig met de as van de rijbaan. De breedte van de stroken en hun tussenafstand is ongeveer 0,50 m. Zij hebben een lengte van ten minste:
- 3 m op wegen waar de hoogst toegelaten snelheid lager of gelijk is aan 70 km/u;
- 4 m op wegen waar een hogere snelheid dan 70 km/u wordt toegelaten.
Regenboogzebrapaden
Om het lgbtqi+beleid te visualiseren en te versterken, kunnen lokale besturen een aanvraag doen bij AWV voor de aanleg en het onderhoud van maximaal één regenboogzebrapad op een gewestweg per stad of gemeente. Op vraag van de minister, gaat AWV flexibel om met deze aanvragen. Indien meerdere aanvragen ingediend worden, kiest AWV in overleg met het lokale bestuur voor één locatie.
Criteria
Er zijn geen harde criteria opgesteld om te oordelen of een bepaalde locatie op een gewestweg wel of niet in aanmerking komt voor de aanleg van een regenboogzebrapad.
Wanneer een lokaal bestuur een regenboogzebrapad aanvraagt, gaat AWV er van uit dat de stad of gemeente zelf de beoordeling heeft gemaakt dat de verkeersveiligheid op die locatie niet in het gedrang komt.
Technische uitvoering
De inkleuring gebeurt op een uniforme manier met telkens een afwisseling van witte en kleurbanden.
De volgende kleuren worden gebruikt:
- Rood: RAL 3020
- Oranje: RAL 2009
- Geel: RAL 1023
- Groen: RAL 6024
- Blauw: RAL 5017
- Violet: RAL 4006
De witte banden zijn retroreflecterend; de gekleurde banden niet. Vanuit duurzaamheid wordt voor de gekleurde banden, net als voor de witte banden, gebruik gemaakt van thermo- of koudplast.
Aanvullend verkeersreglement of collegebesluit
Indien nog geen oversteekplaats voor voetgangers is aangelegd, dient er een gemeentelijk aanvullend reglement opgemaakt te worden waarin het volgende wordt opgenomen: “Er wordt een zebrapad aangebracht (op de gestelde locatie) conform art 76.3 van Koninklijk besluit van 1 december 1975 houdende algemeen reglement op de politie van het wegverkeer en van het gebruik van de openbare weg. Het zebrapad wordt uitgerust met als achtergrond een regenboogvlag.”
Indien het reeds over een gereglementeerde voetgangersoversteek gaat, is een besluit van het College van Burgemeester en Schepenen voldoende. Dit collegebesluit dient overgemaakt te worden aan AWV waarin staat vermeld dat het zebrapad (op de gestelde locatie) wordt uitgerust met als achtergrond een regenboogvlag.
Aanvraag indienen
Lokale besturen kunnen via hun AWV-regiomanager een aanvraag doen voor de aanleg van een regenboogzebrapad op een gewestweg. Indien de locatie in aanmerking komt, neemt AWV de kosten voor de plaatsing en het onderhoud voor zijn rekening.
Gevleugelde zebrapaden
Een gevleugeld zebrapad is een zebrapad dat verlengd wordt tegen de rijrichting in. Zo wordt de dode hoek van voertuigen verplaatst naar een zone waar geen voetgangers oversteken, wat de oversteek voor voetgangers veiliger te maken. Een gevleugeld zebrapad maakt ook dat voertuigen tijdig remmen.
Criteria
Schoolomgevingen
Een gevleugeld zebrapad wordt proactief aangelegd in de onmiddellijke nabijheid van een kleuterschool of lagere school binnen de zone 30-schoolomgeving. Indien de afbakening van de zone 30 zich verder uitstrekt dan 150 m van de schoolpoort, wordt de gevleugelde voetgangersoversteek enkel proactief aangebracht binnen de zone van 150 m van de schoolpoort.
Aan de hand van een gedrags- en conflictevaluatiestudie op 2x1-wegen aan schoolomgevingen (2019) en een vervolgonderzoek op 2x2-wegen waar de snelheid beperkt is tot 50 km/u (2020), werd bepaald waar en wanneer gevleugelde zebrapaden gebruikt kunnen worden.
Wegen met een rijstrook in elke richting
Een gevleugelde zebrapad kan op aanvraag aangelegd worden op 2x1-wegen waar de snelheid beperkt is tot of 50 km/u of lager of tot 70 km/u. In dat laatste geval mogen er geen andere veiligheidsverhogende maatregelen mogelijk zijn, zoals het verlagen van de snelheid, of het plaatsen van VRI’s.
Wegen met twee rijstroken in elke richting
Op 2x2-wegen is het al dan niet proactief aanleggen van een gevleugelde zebrapad afhankelijk van het snelheidsregime:
- Indien de snelheid beperkt is tot 50 km/u of lager wordt een gevleugelde voetgangersoversteek proactief aangelegd, indien er geen andere oplossingen mogelijk zijn (bv. het plaatsen van een verkeerslicht of het verminderen van het aantal rijstroken).
- Indien de snelheid beperkt is tot 70 km/u, wordt er geen gevleugelde voetgangersoversteek aangelegd en dient er eerst een andere oplossing gezocht te worden (bv. het verlagen van de snelheid, het plaatsen van een VRI of het verminderen van het aantal rijstroken). Deze oplossingen zijn in deze situatie beter voor de verkeersveiligheid dan gevleugelde zebrapaden.
Andere criteria
Naast bovenstaande criteria zijn er andere criteria die AWV in overweging neemt bij de aanleg van gevleugelde zebrapaden. Ze zijn gebaseerd op de resultaten van observatiestudies en ze hebben betrekking op de aanwezigheid o.a. een afscheiding, een middeneiland, een fietsoversteek of de nabijheid van een kruispunt.
Technische uitvoering
Een gevleugeld zebrapad is een zebrapad waarbij de witte stroken verlengd worden tegen de rijrichting van de dwarsende verkeersstroom in. De lengte van de stroken bij een gevleugeld zebrapad wordt meer dan verdubbeld ten opzichte van de standaardlengte. Dit betekent dat:
- op wegen met een snelheidsregime van 70 km/u of lager, de stroken verlengd worden met 5 m waardoor de totale lengte van de stroken 8 m wordt;
- op wegen met een snelheidsregime van meer dan 70 km/u, de stroken verlengd worden met 5 m waardoor de totale lengte van de stroken 9 m wordt.
Aanvraag indienen
Lokale besturen kunnen via hun AWV-regiomanager een aanvraag doen voor de aanleg van een gevleugelde voetgangersoversteek op een gewestweg. Indien de locatie in aanmerking komt, neemt AWV de kosten voor de plaatsing en het onderhoud voor zijn rekening.