Werven veilig organiseren in de donkerste dagen van het jaar: een overzicht van maatregelen en richtlijnen
Tijdens de winterperiode zijn de dagen korter en is zichtbaarheid een prangender issue, ook in werfzones. Op donkere dagen bewijst een veilige werfinrichting haar nut nog net iets meer. We stippen alle verplichte en wenselijke maatregelen nog eens aan die bijdragen om zowel voor passanten als voor wegarbeiders de veiligheid maximaal te borgen.
Een veilige werfinrichting start met een grondige voorbereiding. Controleer daarom vooraf zeker de verkeersintensiteit op het wegvak ter hoogte van de in te richten werfzone, het toegelaten snelheidsregime en het bestaande wegprofiel. Daarnaast is het ook noodzakelijk om de omgevingsfactoren zoals het omliggende wegennet voor een eventuele omleiding af te toetsen.
Zet in op zichtbaarheid
Als je deze aspecten allemaal op een rijtje hebt, kan je de keuze van de configuratie van de werfsignalisatie gaan bepalen, net als de afbakening van de werfzone en de meest geschikte tijdsvensters voor het uitvoeren van de werken. Tijdens de winterperiode waarin er meer donkere uren per dag zijn, is zichtbaarheid een heel belangrijk aandachtspunt. Correcte signalisatie en voldoende veiligheidszones zijn een must.
De wettelijk verplichte basisprincipes voor werfsignalisatie zijn vastgelegd in het MB van 07/05/1999. De werken zijn onderverdeeld in zes categorieën die we hieronder nog eens oplijsten.
- 1e categorie: werken op A-wegen en wegen met toegelaten snelheid > 90km/u
- 2e categorie: werken op wegen met toegelaten snelheid > 50km/u en ≤ 90km/u (d.w.z. 70km/u)
- 3e categorie: werken op wegen met toegelaten snelheid ≤ 50km/u
- 4e categorie: werken buiten de rijbaan met gevaar voor voetgangers en (brom)fietsers
- 5e categorie: werken uitgevoerd tussen aanbreken dag en vallen avond met zichtbaarheid > 200m.
- 6e categorie: mobiele werken die het verkeer slechts kortstondig hinderen vanwege lage verplaatsingssnelheid of veelvuldig stilstaan.
Voor AWV-werven worden voormelde voorschriften van het ministerieel besluit aangevuld met -specifieke bijkomende voorschriften. Die zijn terug te vinden in het Standaardbestek SB250, zoals vastgelegd bij dienstorder MOW-AWV-2025-5, versie 5.0, hoofdstuk 20 Signalisatie, en aanvullende dienstorders met typeschetsen van werfsignalisatie per categorie.
Voor het plaatsen en controleren van de werfinrichting en de werfsignalisatie bestaat er een hele reeks van aandachtspunten die zijn weergegeven in voornoemde richtlijnen, waarbij de veiligheid van de werf en de wegomgeving steeds in het achterhoofd dient te blijven. Voor de volledige lijst kan je hier terecht: Documenten | Wegen en verkeer.
Tenslotte zijn er richtlijnen rond de werfveiligheid o.a. voor wat betreft gezondheidsinrichtingen, elektriciteitsvoorziening en EHBO-faciliteiten.