Het Vademecum Fietsvoorzieningen beschrijft de standaardrichtlijnen voor kwalitatieve fietsinfrastructuur. Iedereen die fietspaden ontwerpt, kan het vademecum gebruiken om veilige, uitnodigende en laagdrempelige fietsvoorzieningen te ontwerpen. Agentschap Wegen en Verkeer (AWV) en Fietsberaad Vlaanderen willen met de ontwerprichtlijnen bijdragen aan een omgeving waarin fietsen veilig, uitnodigend en laagdrempelig is. 

De richtlijnen streven naar een hoogwaardige en kwalitatieve fietsinfrastructuur, zowel voor de rijdende als voor de stilstaande fiets, en bouwt op vier uitgangspunten:

• een kwaliteitsvol fietsroutenetwerk als basis;
• een toegankelijke infrastructuur voor fietsers van van alle leeftijden; 
• een groeiend aantal fietsers en een toenemende diversiteit van gebruikers;
• fietsinfrastructuur bedacht vanuit het perspectief van de fietser.
   

Het vademecum is opgedeeld in de thematische clusters, telkens onderverdeeld in handige, leesbare ‘fiches’.

• Algemene afwegingen
• Algemene ontwerprichtlijnen
• Gemengd verkeer
• Gescheiden verkeer
• Gelijkgrondse kruisingen
• Ongelijkgrondse kruisingen
• Fietsparkeervoorzieningen

Levend document met input van fietsorganisaties en verkeersveiligheidsexperten 

Het Vademecum Fietsvoorzieningen is bedoeld als levend en dynamisch document. In 2022 publiceerden we de meest recente versie, die in de loop van 2024 verder verbeterd werd met extra verduidelijkingen, figuren en lay-out. Ook werd de nieuwe wegencategorisering opgenomen en kwamen er extra verwijzingen naar externe bronnen. De fiche over verkeerslichten werd in lijn gebracht met het Afwegingskader voor Conflictvrij Regelen in Vlaanderen.

Ook inhoudelijk pasten we een aantal zaken aan. Bij rotondes maken we de voorrangsregeling voor fietsers bijvoorbeeld niet langer afhankelijk van de ligging binnen of buiten de bebouwde kom. We kijken naar de directe omgeving waar de rotonde ligt: primeert hier het doorgaand verkeer of is het gemotoriseerd verkeer ondergeschikt?
 
Een andere wijziging is de vormgeving van de opgeblazen fietsopstelstrook (OFOS). We schuiven hier de stopstreep verder naar achter, zodat de kans kleiner wordt dat fietsers zich opstellen in de dode hoek aan de voorzijde van een vrachtwagen.

Vandaag werken we aan een grondige update van de richtlijnen, waarvoor we de input van studiebureaus, ontwerpers, fietsorganisaties, lokale besturen en andere mobiliteits- en verkeersveiligheidsspelers vragen. Zij kunnen hun aanbevelingen delen via dit suggestieformulier.

In de loop van 2025 volgt de publicatie van de nieuwe versie.