In september/oktober 2021 legde het Agentschap Wegen en Verkeer (AWV) ‘Next Generation Concrete Surface’ (NGCS) aan op de ring rond Antwerpen (R1) tussen de Posthofbrug en het op- en afrittencomplex van Borgerhout. NGCS is een techniek om het rolgeluid tussen banden en het wegoppervlak te verminderen door het aanbrengen van groeven in een betonnen wegdek. AWV paste het toe op de Antwerpse ring - over een afstand van ongeveer 1 km - als eerste grootschalige NGCS-project in België. De resultaten zijn gekend en naar verwachting.

Bij wegverkeer is rolgeluid, het geluid dat ontstaat door het contact tussen de wielen van een voertuig en het wegdek, één van de voornaamste oorzaken van geluidshinder, voornamelijk bij hogere snelheden. De term NGCS verwijst naar een betonoppervlak dat ontworpen is om het geluidsniveau te verminderen zonder dat de banden hun grip op het wegdek verliezen. Een speciale machine, voorzien van een horizontale trommel met diamantschijven, slijpt de bestaande betonverharding ondiep af en brengt gelijktijdig fijne groeven aan in het wegdek van 4mm diep. Dankzij deze groeven vermindert het rolgeluid dat geproduceerd wordt. NGCS is een techniek die al veel gebruikt wordt in Duitsland en voordelen heeft t.a.v. bijvoorbeeld geluidsschermen. Het gaat hier namelijk om een maatregel waarbij geluidsreductie aan de bron gecreëerd wordt.

Redenen te meer voor AWV om de techniek toe te passen en het effect ervan te onderzoeken. Eerst werd NGCS kleinschalig uitgetest op een proefvak in Maldegem. De resultaten daarvan waren positief. Vervolgens heeft AWV de Antwerpse ring, tussen de Posthofbrug en het op-en afrittencomplex van Borgerhout, uitgekozen als eerste grootschalige NGCS-project in België, een primeur. 

"De Antwerpse ring, één van de drukste punten van ons land, creëert geluidshinder voor de buurtbewoners. Het onderzoek moest vooral zorgen voor een betere leefbaarheid voor de inwoners van de omliggende wijken. De resultaten tonen een duidelijke afname van het rolgeluid aan, alsook van de gevelbelasting, en ze komen overeen met het proefvak in Maldegem. de resultaten zijn dus naar verwachting”, duidt minister van Openbare Werken en Mobiliteit Lydia Peeters.

Resultaten toepassing NGCS op R1

Het NGCS werd toegepast over de hele breedte van de Antwerpse ring. Dat is nodig om een goed effect te bekomen. AWV voerde een voormeting uit van het geluidsniveau op drie niveaus: rolgeluid, gevelbelasting en aan het ringfietspad. Net na de aanleg werden nieuwe metingen uitgevoerd om het verschil vast te stellen en na te kijken of de toepassing voldoet aan de vooropgestelde geluidseisen.

Qua rolgeluid aan de bron, het contactgeluid tussen de band en het wegdek, werd een gemiddelde afname vastgesteld van ca. 4,5 dB(A). De testen tonen aan dat het geluidsniveau daalt in alle frequenties, een waarneembare vermindering voor het menselijk oor. Voor de metingen qua gevelbelasting varieert de gemiddelde afname tussen de 3,5 en 4 dB(A). Het gaat hier over metingen aan de buitengevels van dichtbij gelegen woningen op slaapkamerniveau en op het ringfietspad naast de ring.

“Als Antwerpse schepen van leefmilieu ben ik zeer tevreden met de resultaten en inspanningen van het Vlaams Gewest. Deze toepassing om geluidsoverlast te verminderen is duidelijk doeltreffend. Ik wil AWV en minister Peeters dan ook bedanken om het effect van NGCS te laten onderzoeken. We streven een verdere uitbreiding na en dringen erop aan om de geluidsoverlast van de ring nog verder terug te dringen”, aldus schepen van leefmilieu Tom Meeuws.

Antwerpse schepen voor mobiliteit Koen Kennis: “Ik ben blij dat de geluidsoverlast voor de mensen die aan de R1 wonen, flink teruggebracht is. De leefbaarheid voor de Antwerpenaren die vlakbij de ring wonen moet beter, en daar gaan stad en het Vlaams Gewest de volgende jaren nog hard aan verder werken, o.a. met de aanleg van de Ringparken, waar we zoveel mogelijk geluidswerende maatregelen inbouwen.”

Duurzaamheid en effecten van NGCS 

De aanleg van NGCS kan toegepast worden als geluidsmaatregel. Doorheen de jaren verslijten de groeven in het beton door het verkeer, waardoor de afname van geluidshinder iets vermindert, maar dat stabiliseert na twee jaar. Om een optimale werking te behouden moeten zulke groeven hoogstwaarschijnlijk na een 15-tal jaar opnieuw in het wegdek gefreesd worden. NGCS vermindert dus de levensduur van het beton. NGCS kan bijgevolg enkel gebruikt worden bij bestaande luide betonverhardingen in goede staat, en sowieso niet bij asfaltverhardingen.

Video NGCS

Het aanbrengen van NGCS in beeld? Bekijk de video via deze link.